BM insan hakları uzmanları, Uygur Türklerinin gözaltına alınması ve zorla çalıştırılmasından ciddi endişeli

29.03.2021, 17:51 Genel
BM insan hakları uzmanları, Uygur Türklerinin gözaltına alınması ve zorla çalıştırılmasından ciddi endişeli

CENEVRE (AA) - Birleşmiş Milletler (BM) insan hakları uzmanları, Çin'de Uygur Türklerinin gözaltına alındığı ve zorla çalıştırıldığı iddialarından ciddi endişe duyulduğunu belirterek, araştırma heyetlerine işletmelerde bilgi toplamak üzere ülkeye engelsiz erişim verilmesi çağrısında bulundu.

BM İş ve İnsan Hakları Çalışma Grubu'na başkanlık eden Dante Pesce ve BM Din ve İnanç Özgürlüğü Özel Raportörü Ahmed Şahid'in de aralarında bulunduğu çeşitli alanlardaki 20'ye yakın BM Özel Raportörü ortak yazılı açıklama yaparak Uygur Türklerinin maruz kaldığı muameleye tepki gösterdi.

Açıklamanın, dün BM Genel Sekreteri'nin, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ni ziyaret için Çin ile ciddi müzakere yürüttüklerini söylemesinin ardından gelmesi dikkati çekti.

Açıklamada, 150'den fazla şirkette işçi olarak çalıştırılan Uygur Türklerinin ciddi insan haklarına maruz kaldığına yönelik bilgiler alındığı aktarılarak, "Kanıtlanırsa ağır insan hakları ihlalleri oluşturacak bu iddialardan derinden endişeliyiz." ifadesi kullanıldı.

"İlk fırsatta Çin Hükümeti ile diyaloğumuzu güçlendirmeye hazırız." ifadelerine yer verilen açıklamada, Uygur Türklerine yönelik hak ihlallerini araştırmak için ilk fırsatta Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ni ziyaret etmek istendiği vurgulandı.

- Kamplardaki Uygurlar zorla çalıştırılmak için Çin'deki fabrikalara nakledildi

Açıklamada, çeşitli kaynaklara göre, Uygur işçilerin, keyfi gözaltı, insan kaçakçılığı, zorla çalıştırma yoluyla köleleştirilme, istismar ve kötü yaşam koşullarına maruz kaldığının altı çizildi.

Yüz binlerce Uygur Türkünün sözde "yeniden eğitim kampları" adı verilen yerlerde tutulduğu aktarılan açıklamada, bu kamplardakilerin pek çoğunun Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde ve Çin'in diğer eyaletlerindeki fabrikalarda zorla çalıştırılmak için nakledildiği de bildirildi.

Açıklamada ayrıca, Uygur Türklerine yönelik insan hakları ihlalleri yapan birçok işletme ve fabrikanın, çok sayıda tanınmış küresel markanın tedarik zincirlerinin bir parçası olarak faaliyet gösterdiği ve tüm bu iddiaların araştırılması için uzmanların uzun süredir Çin'e resmi ziyaret yapılması için talepte bulunduğu anımsatılarak, Çin bu çağrılara olumlu cevap vermeye davet edildi.

- "Uluslararası hukuka aykırı" vurgusu

BM Çalışma Grubu'na başkanlık eden Pesce, Uygur işçilerinin tarımsal faaliyetler, tekstil ve hazır giyim, otomotiv ve teknoloji gibi "düşük vasıflı ama yoğun emek gerektiren" sektörlerde zorla çalıştırıldığının iddia edildiğini vurguladı.

Çin'in, "terörizm ve şiddet içeren aşırılık veya yoksulluğun hafifletilmesi bahanesiyle" sürdürdüğü uygulamalara tepki gösteren Pesce, "Uluslararası hukuk ve normlara tam olarak uymayan bu tür uygulamaları derhal durdurmaya çağırıyoruz." ifadesini kullandı.

- BM, yıllardır "engelsiz erişim" çağrısı yapıyor

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, dün yaptığı açıklamada, "Şu anda BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği ofisi ile Çinli yetkililer arasında, Uygur Türklerine ve diğer Müslüman azınlıklara karşı insan hakları ihlallerine dair iddiaları araştırmak için ciddi müzakere yapılıyor. Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne BM yetkililerinin girmesine izni verme konusunda umarım yakında bir anlaşmaya varılacak ve İnsan Hakları Yüksek Komiseri kısıtlama veya sınırlama olmaksızın Çin'i ziyaret edebilecek." ifadelerini kullanmıştı.

BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği'nin Uygur Türklerine yönelik ihlalleri araştırmak için Çin'den "engelsiz ve koşulsuz" erişim izni istediği biliniyor.

Çin, BM'nin son 5 yıldır yaptığı bu çağrıya henüz olumlu yanıt vermiş değil.

- Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki uygulamaları

Çin'de son yıllarda Uygur Türklerinin kimlik ve kültürlerine yönelik ihlaller uluslararası kamuoyu tarafından eleştiriliyor.

Pekin'in "mesleki eğitim merkezleri" olarak adlandırdığı, uluslararası kamuoyunun ise "yeniden eğitim kampları" diye tanımladığı yerlerde, Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre en az 1 milyon Uygur Türkü kendi rızası dışında tutuluyor.

Pekin yönetimi, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde kaç kamp bulunduğuna, buralarda kaç kişinin olduğuna ve söz konusu kişilerden ne kadarının sosyal hayata döndüğüne ilişkin bilgi vermiyor.

BM ve diğer uluslararası örgütler, kampların incelemeye açılması çağrılarını yinelerken Çin, şu ana kadar kendi belirlediği birkaç kampın az sayıda yabancı diplomat ve basın mensubu tarafından kısmen görülmesine izin verdi.

Çin makamları, BM yetkililerinin doğrudan bilgi almak amacıyla bölgede serbestçe inceleme yapma talebini ise geri çeviriyor.


banner79
Yorumlar (0)