Akaryakıt kaçakçılığıyla mücadeleye ilişkin kanun teklifi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşülüyor

TBMM (AA) - AK Parti İzmir Milletvekili Yaşar Kırkpınar, akaryakıt kaçakçılığıyla mücadeleye ilişkin kanun teklifiyle bir yandan piyasadaki fiyatlar üzerinden haksız rekabet yaşanmasının önüne geçileceğini, diğer taraftan bahse konu ürünlere istinaden tahakkuk eden vergilerin tahsilinin güvence altına alınacağını belirtti.

Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin geneli üzerindeki görüşmeler, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda tamamlandı.

Petrol Ürünleri İşverenler Sendikası Genel Başkanı İmran Okumuş, sektör adına komisyonda yaptığı konuşmada, kanun teklifinde önemli ve güzel düzenlemeler bulunduğunu, bir an önce kabul edilerek yasalaşması gerektiğini söyledi. Bazı milletvekillerinin "kanun teklifinin başka bir komisyonda görüşülmesi gerektiği" yönündeki sözlerini eleştiren Okumuş, "Asla öyle bir şey yapmayın. Cenabıallah bu sorumluluğu size çok ciddi şekilde yükler." ifadesini kullandı.

CHP, HDP ve İYİ Parti'li milletvekilleri Okumuş'a tepki gösterdi.

Komisyon Başkanı Cevdet Yılmaz, Okumuş'un, Meclis'in işleyişi hakkında bilgi sahibi olmadığı için yanlış bir üslup kullandığını belirterek, konuşmasını düzeltmesini istedi.

Okumuş da ifadelerinin yanlış anlaşıldığını dile getirerek, milletvekillerinden özür diledi.

CHP Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu, bir ürün üzerinde aşırı vergi bulunmasının kaçakçılık oranını artırdığını, bu durumun akaryakıtta da geçerli olduğunu vurguladı.

AK Parti Konya Milletvekili Ziya Altunyaldız'ın verdiği bilgilere göre, akaryakıt sektöründeki vergi kaçakçılığının, genel vergi kaçakçılığının çok altında olduğuna işaret eden Kuşoğlu, kanun teklifini desteklediklerini ancak yeteri kadar teknoloji ve denetim unsurunun kullanılmadığını kaydetti. Bu durumun, başka sorunlara neden olabileceğine dikkati çeken Kuşoğlu, "Kurunun yanında yaşın yanmaması lazım. Otomatik olarak tespit edilebiliyor bu sektörde. Teknoloji kullanılsın, plaka okunsun. Hangi araca ne kadar akaryakıt verilmiş, bunlar kayıt altına alınsın. Bu şekilde kayıp kaçağı daha kolay önleriz." dedi.

- "Kayıt dışılığın boyutunu, Hazine ve Maliye Bakanlığı dahi bilmiyor"

HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan ise sigara, alkollü içki ve akaryakıtta bire birden fazla vergi alındığı için kaçakçılığın fazla olduğunu vurgulayarak, söz konusu ürünlerdeki vergi oranlarının düşürülmesi gerektiğini savundu.

AK Parti'li Altunyaldız'ın açıkladığı kaçakçılık verilerinin çok düşük olduğunu söyleyen Paylan, "Bunların çok daha yüksek olacağını düşünüyordum. Bu yasayı birkaç yüz milyon için çıkardığınızı düşünmüyorum." sözlerini sarf etti.

Paylan, mazotta bayi karının yüzde 6 olduğunu, ancak bazı tesislerin yüzde 10 indirimli ürün sattığını anımsatarak, devletin, bu bayilere söz konusu indirimi nasıl yapabildiğini sorması gerektiğini ifade etti.

İYİ Parti Samsun Milletvekili Erhan Usta da milletin soyulmasına ve yetim hakkı yenilmesine karşı olduklarını, bunların önlenmesine yönelik her türlü tedbiri desteklediklerini vurguladı.

Usta, kurumların, vergi kaçakçılığına ilişkin önlem almakta geç kaldığını savunarak, "Nihayetinde milletin hakkı yeniliyor, birileri zengin oluyor, kurumlarımız da buna seyirci kalıyor." diye konuştu.

"Bu tedbirler, kaçakçılığı ve sahteciliği önlemeye yetecek mi?" sorusunu yönelten Usta, Türkiye'deki kayıt dışılığın boyutunu, Hazine ve Maliye Bakanlığının dahi bilmediğini, bu durumun, bu konudaki tedbirlerin yeterliliği hakkında bilgi sahibi olunmasını önlediğini ileri sürdü.

İYİ Parti'li Usta, kanun teklifiyle EPDK başta olmak üzere bazı kurumlara subjektif yetkiler tanınmasını eleştirerek, "Kurumlarda ciddi olarak bir erozyon ve erime var. Subjektif değerlendirme anlamında bu kurumlara nasıl güvenebiliriz?" diye sordu.

EPDK'de tarifeler konusundaki bazı yöneticilerin elektrik dağıtım şirketine temsilci olarak transfer edildiğini anlatan Usta, "Bir gün önce regülasyonunu yaptığı, tarifesini belirlediği kuruma, ertesi gün direktör oluyor. Elektrik dağıtım şirketi yöneticisi, EPDK'de regülasyondan sorumlu bir daire başkanı oluyor. Ondan sonra EPDK'ye, kıymetli uzmanlar ve değerli arkadaşlarım için bir şey söylemiyorum, yöneticiler anlamında nasıl yetki vereceğiz? Açık bir şekilde yasal ihlal var. Bir gün önce tarifesini belirlediği şirkete, ertesi gün düzenlemeden sorumlu yönetici oluyor. Bu trafiği de bugünkü EPDK Başkanı'nın yönettiği iddia ediliyor." ifadesini kullandı.

- "Suistimallerin önlenmesi için hazırlandı"

MHP İstanbul Milletvekili İsmail Faruk Aksu ise akaryakıtta önemli boyutlara ulaştığı tespit edilen vergi kaçakçılığının önlenmesine önemli katkı sağlayacak düzenlemeyi desteklediklerini belirterek, hazırlanmasında emeği geçenlere teşekkür etti.

Teklifte bazı hususların yer alması gerektiğini dile getiren Aksu, dağıtıcının sadece yetkili bir şirkete mi otomasyonu kurduracağının yoksa başkalarının da olup olmayacağının netleştirilmesi gerektiğini vurguladı.

Aksu, bayi denetim sistemini kuran otomasyon şirketinin sorumluluğunun çerçevesinin tam olarak ne zaman başlayıp sona erdiğinin belirlenmesini, eski dağıtıcının otomasyon şirketinin otomasyon konusundaki sorumluluğunun sona ereceğinin de teklifte belirtilmesini istedi.

Otomasyon kurulmayan tankların sorumluluğun bayilere ait olması gerektiğini dile getiren Aksu, depolama tesislerinde otomasyon sistemi kurulmasının zorunlu olduğunu ancak teklifte buna yönelik düzenleme bulunmadığını kaydetti.

İsmail Faruk Aksu, "Deniz taşıtlarına verilen vergisiz yakıtların da bu şekilde piyasaya sürülerek vergi kaçakçılığına sebep olunduğu biliniyor. Bu düzenleme içerisinde buna ilişkin bir hüküm göremedim. Kapsam içinde mi, dışında mı? 'Vergili satılıp sonra iade yapılabilir.' şeklinde öneriler var." değerlendirmesinde bulundu.

Bazı akaryakıt istasyonlarında "ucuz" olarak lanse edilen ürün satışları yapıldığına işaret eden Aksu, "Yollarda görüyoruz, 'ucuz mazot', ucuz vesaire gibi. Düzenlemede bunlara yönelik bir hüküm var mı, yoksa bunlar mevcut sistem içerisinde denetleniyor mu?" sorularını yöneltti.

AK Parti İzmir Milletvekili Yaşar Kırkpınar, İYİ Parti'li Usta'nın, EPDK yetkililerine yönelik sözlerine cevaben "EPDK Başkanı hedef alınarak, şirketlerle arasında bir bağlantı kurularak suçlama gerçekleştirildi. Bunu kabul etmiyorum. Burada olmayan birisi hakkında bu tip meselelerin tartışılması, suçlanması etik değil." dedi.

Petrol ürünlerinin ham petrolden başlanarak kademeli olarak üretildiğini, insan ve çevreye en az zarar verecek şekle getirildiğini anlatan Kırkpınar, bu ürünlerin üretilmesinin, taşınmasının ve kullanılmasının belirli standartlarda kurallara tabi tutulması gerektiğini ifade etti.

Kırkpınar, bu ürünlerin fiyatlarındaki değişimin, nihai ürün maliyetlerini etkilediğine dikkati çekerek, EPDK tarafından ulusal marker uygulamasının gerçekleştirildiğini aktardı. Yaşar Kırkpınar, kanun teklifinin, bu sektördeki suistimallerin önlenmesi için hazırlandığını; muhalefet partilerinin bu konudaki desteklerinin kendilerini memnun ettiğini dile getirdi. AK Parti'li Kırkpınar, "Bu düzenlemeyle bir yandan piyasadaki fiyatlar üzerinden haksız rekabet yaşanmasının önüne geçilmekte diğer taraftan da bahse konu ürünlere istinaden tahakkuk eden vergilerin tahsili güvence altına alınmış olacaktır." diye konuştu.

Kanun teklifiyle ödeme kaydedici cihazlara, otomasyon sistemlerine müdahalede bulunarak vergi kaçırılmasına neden olanlara hapis cezası verilmesinin öngörüldüğünü anlatan Kırkpınar, bu suçları işleyen mükelleflere ilişkin yargılama sürecinin hızlı şekilde işlemesinin de mümkün kılındığını söyledi. Teklifle, vergi kaçakçılığı suçu işlediği tespit edilen mükelleflerin faaliyetlerinin, EPDK tarafından durdurulacağını da belirten Kırkpınar, birçok önemli düzenlemeyi içeren teklifin hayırlı uğurlu olması temennisinde bulundu.

- "IŞİD petrolünün satıldığı" iddiası

CHP Konya Milletvekili Abdüllatif Şener, kanun teklifinin, sektör üzerinde devlet baskısını ve vergileri artırdığını, vergilerin erken tahsilini sağlamayı amaçladığını vurgulayarak, teminatların bu yıl için ne kadarlık bir gelir kalemi oluşturacağını sordu.

Cezaları artırmanın, vergi kaçakçılığını ortadan kaldırmayacağını söyleyen Şener, öte yandan düzenlemenin yol açacağı maliyet artışının, mazot kullanan çiftçileri nasıl etkileyeceğinin tespit edilmesi gerektiğini belirtti.

Akaryakıt kaçakçılığıyla mücadele konusundaki yetersizlikler nedeniyle devleti eleştiren Şener, "Yıllardır Türkiye'de IŞİD petrolünün satıldığını biliyorum. Hortumun bir ucu orada, bir ucu burada. Bidonla bile akaryakıt satıyorlardı. Bu, devletin gözü önünde yıllarca yapılmıştır, sistem buradan zaafa uğratılmıştır. Dışarıdan gelen petrolü, devletin nasıl kontrol edemediğini anlamış değilim." sözlerini sarf etti.

Komisyonda teklifin geneli üzerindeki görüşmeler tamamlanarak, maddelerinin görüşülmesine geçildi.